شته ها (Aphids)
اولین گروه این راسته شته ‌ ها مىباشند که تحت عنوان بالا خانواده آفىدوییده ( SpellEAphidoidea) طبقه ‌ بندیمىشوند. شته ها موجوداتی کوچک با ابعاد تا میلىمتر، دارای ظاهرى گلابى شکل، بدنی بسیار نرم، قطعات دهانی از نوع زنَنده مَکنده بوده و از شیره گیاهان تغذیه مىکنند. از دیگر ویژگىهای ساختمانی این گروه از حشرات مىتوان به عضوى به نام ( SpellECurnicule) که در سطح پشتى پنجمین حلقه شکم قرار دارد نام برد. دامنه میزبانى این حشرات بسیار گسترده بوده و شته‌ها تقریباً روى تمام گیاهان در جمعیت ‌ های بسیار بالا دیده مىشوند و از شیره گیاهان تغذیه مىکنند. شته‌ها یکی از آفات بزرگ گیاهان زینتی هستند. تغذیه شته‌ها از شیره گیاهان علاوه بر اینکه باعث ضعف گیاه مىشود، همچنین باعث پیچیده شدن برگ‌ها، بد شکل شدن برگ‌ها و ترشح عَسَلک (شیره گیاهى) مىشود.
شته‌ها پس از مکیدن شیره گیاهان مقدار زیادى عَسَلک دفع مىکنند این ترشحات دفع شده روى سطوح پائینی برگ‌ها و سرشاخه ‌ ها ریخته و باعث مىشود که مقدار زیادى گرد و خاک روى سطح گیاهان جذب شود که از عمل فتوسنتز نیز در گیاهان جلوگیریمىکند. همچنین تغذیه آن‌ها باعث انتقال بیماری های ویروسی در گیاهان مختلف مىشود.
اغلب در طبیعتشته‌ها با جمعیت ‌ هاى بالا بر روی گیاهان مشاهده مىشوند. جمعیتشته‌ها در برگیرنده مراحل مختلف سنی آن ها مىباشد. پوره ‌ هایمختلف سنی و همچنین حشرات کامل شته‌ها بر روی گیاهان، در حال تغذیه از شیره گیاهى مشاهده مىشوند.

وظیفه کورنیکول چیست؟
کورنیکول ها وظیفه ترشح ماده اى را به نام فرومون را دارد. فرومون به عنوان یک ماده جلب جنسى عمل کرده و هنگامى که دشمنان طبیعیمثل بالتوری ‌ها از خانواده ( SpellEChrysopidae) وارد جمعیتشته‌ها مىشوند نیز به عنوان یک ماده هشدار دهنده باعث پراکنده شدن شته‌ها از روی ساقه ‌ های برگ‌های آلوده مىشود .
کورنیکول ها وظیفه ترشح ماده اى را به نام فرومون را دارد. فرومون به عنوان یک ماده جلب جنسى عمل کرده و هنگامى که دشمنان طبیعیمثل بالتوری ‌ها از خانواده ( SpellEChrysopidae) وارد جمعیتشته‌ها مىشوند نیز به عنوان یک ماده هشدار دهنده باعث پراکنده شدن شته‌ها از روی ساقه ‌ های برگ‌های آلوده مىشود .

- SpellE Aphididae

- SpellE Eriosmatidae

- SpellEPhylloxeridae

- SpellEAdelyidae

خانواده آفیدیده ( SpellEAphididae)
خانواده ( SpellEAphididae) از مهم‌ ترین و بزرگ ‌ ترین خانواده شته‌ها است که تعداد گونه ‌ های بسیار زیادی دارد. این حشرات از انواع گیاهان مختلف تغذیه مىکنند و یکی از عوامل مهم بیماری های ویروسی گیاهان مىباشد.
راه تشخیص این شته‌ها از کورنیکول نسبتاً بزرگ و رشد کرده آن‌ها مىباشد. ترشح مقدار کم موم و یا نبود ترشح در بعضی گونه ‌ ها و همچنین قطعات دهانی فعال در جنس نر و ماده راه دیگر تش خیص آن‌هاست.
البته گونه های بالدار این حشره به راحتی از طریق رگ بندی بال از بقیه شته‌ها تشخیص داده مىشوند. به این نحو که رگ میانی (Media) در شته‌های خانواده آفیدیده منشعب است، در حالی که در بقیه شته‌ها رگ میانیمعمولی است.
سیکل زندگی شته‌های خانواده ( SpellEAphididae) نسبتاً پیچیده است و شامل نسل های بکرزا و دوجنسی هستند. زمستان گذرانی بصورت تخم دارند و در بهار تخم ‌ ها تفریغ مىشوند و پوره هایی که از آن خارج مىشوند بر روی گیاهان میزبان چندین نسل را بصورت بکرزا یا پارتنوژنتیک ( SpellEParthenogenetic) تولید مثل مىکنند.
نهایتاً افراد بالدار در جمعیتشته‌ها ظاهر و بر روی گیاهان زینتی و سبزیجات مهاجرت مىکنند، این حشرات بر روی گیاهان زینتی بصورت بکرزا و پارتنوژنتیک تولید مثل مىکنند. این حشرات در اواخر فصل مجدداً بر رویمیزبان ‌ های اولیه خود بازگشته و بوسیله تولید مثل ادامه حیات مىدهند. و نهایتاً نسلی به نام نسل جنسی ظاهر شده که این نسل شامل افراد نر و ماده است.
شته‌های نر و ماده پس از جفت ‌ گیریما د ه ها تخم ‌ هایشان را بر روی سر شاخه گیاهان قرار مىدهند. به دلیل اینکه این حشرات از توانایی فوق ‌ العاده زیادی برای افزایش جمعیت برخوردارند شته‌ها را حشراتی بکرزا مىنامند. در مدت زمان بسیار کوتاهی جمعیت بسیار زیادی را بر روی برگ‌ها، گل ها و شاخه های گیاهان ایجاد مىکنند. زمستان گذرانی شته‌ها به صورت تخم است در حالیکه در شرایط گلخانه ‌ اى که شرایط در طول سال مناسب است مىتوانند نسل هایمتوالی ایجاد کنند.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

منبع: مرکز مقالات کشاورزی AKE( بزرگترین وبلاگ کشاورزی ایران )