مقايسه كمي وكيفي چند رقم سورگم علوفه اي با R– لاين هاي مربوطه

چكيده

نياز به علوفه وتامين آن جهت تغذيه دام در كشور از اهميت غيرقابل انكاري برخوردار است . با توجه به كم آبي در كشور لازم است گياهاني كشت شوند كه مقاوم به خشكي باشند . سورگم گياهي است كه به خشكي وكمبود آب مقاوم بوده وبا عملكرد علوفه اي مناسب مي تواند يكي از مهمترين محصولات كشاورزي سطح كشور باشد . در حال حاضر انواع علوفه اي سورگم وسودان گراس (Sorghum , S.sudanense)bicolor در ايران مورد توجه كشاورزان بوده كه پس از برداشت جو وگندم اقدام به كشت سورگم محلي نموده وعلوفه آن را در پائيز به مصرف تعليف گوسفندان مي رسانند.

سودان گراس بدليل قطر ساقه كمتر وپنجه زيادتر نسبت به سورگم كه داراي ساقه ضخيم تر وپنجه كمتري است خوشخوراكتر مي باشد . از طرف ديگر سودان گراس در مقايسه با سورگم عملكرد علوفه اي كمتري دارد ،لذا براي بدست آوردن كميت وكيفيت مناسب علوفه اي ، اقدام به دورگ گيري بين سورگم وسودان گراس مي شود . بدين منظور در اين طرح هيبريدهاي سورگم – سودان گراس تهيه شده با ارقام علوفه اي وسودان گراس مقايسه گرديدند .در سال 1371 عمل دو رگ گيري بين لاين هائي از سورگم (A-line) وسودان گراس (R-line)انجام وتعداد هفت هيبريد سورگم – سودان گراس تهيه گرديد . در سال 1372 بذور هيبريد مذكور وشش لاين سودان گراس (والدين ارقام هيبريد ) وپنج لاين خالص وسازگار منطقه به همراه يك هيبريد سورگم سودان گراس معرفي شده از طرف وزارت كشاروزي بنام Speed Feed در يك طرح بلوك هاي كامل تصادفي با پنج تكرار كاشته شدند واز نظر كمي وكيفي مورد مقايسات قرار گرفتند . در اين آزمايشه فاكتورهاي رويشي شامل ارتفاع ساقه ، تعداد پنجه ، وزن تر وخشك وفاكتورهاي شيميائي ، درصد فيبر خام وپروتئين خام مورد ارزيابي قرار گرفتند . نتايج مقايسه نشان داد كه از نظر آماري در چين اول تفاوت بين هيبريدها ولاين هاي والد سودان گراس تنها در مورد ارتفاع ساقه معني دار بود وبيشترين ارتفاع ساقه در اين چين به لاين هاي خالص سورگم تعلق داشت . در اين گروه رقم Sofra با 3/238 سانيتمتر حداكثر ارتفاع را داشت . بيشترين قطر ساقه وتعداد پنجه به ترتيب به لاين هاي خالص ورگم علوفه اي وهيبريدها اختصاص داشت . حداكثر وزن تر در چين اول به گروه لاين هاي خالص تعلق داشته كه در اين گروه رقم خالص 10 و 80 به ترتيب با عملكرد 73/39 و 11/39 تن در هكتار بيشترين وزن تر را داشتن . عملكرد هيبريد IS646 × A52 از دو رقم فوق بيشتر بود.

در چين دوم هيبريدها نسبت به لاين هاي خالص رشد سريعتر ووزن تر بيشتري داشتند . در اين گروه هيبريدهاي IS646× A52 و IS3254 × A52 وزن تر بيشتري را به خود اختصاص دادند . در طول فصل رشد هيبريدها بيشترين وزن تر وخشك را در مجموع دو چين داشتند . از نظر فاكتورهاي شيميائي فيبر خام وپروتئين خام بين هيبريدها ولاين هاي سودان گراس در هر دو چين تفاوت معني داري مشاهده نگرديد وبيشترين درصد فيبر خام در چين اول با 58/29 درصد به لاين هاي خالص وحداكثر پروتئين خام در همين چين به لاين هاي سودان گراس با 9/9 درصد تعلق داشت.

در ميان هيبريدها ، هيبريد IS646 × A52 در طول فصل رشد بيشترين وزن تر وخشك را داشت وعملكرد علوفه تر آن در مقايسه با هيبريد Speed Feed به ترتيب 64/89و 53/60 تن درهكتار بود.

استرس گرمایی در دامداری :

استرس گرمایی در دامداری :

استرس گرمايي يكي از مشكلات عديده اي است كه دامداران خصوصاً، دامداراني كه در مناطق گرمسير حضور دارند با آن مواجه هستند.بطور معمول زماني كه دماي هوا رو به افزايش مي باشد بدن گاوها در طول مدت 2 تا 7 هفته خود را با شرايط مطابقت داده و در اين هنگام تبخير از سطح بدن مكانيسم اصلي دفاع در برابر اين گرما و افزايش دما مي باشد. اين تبخير مي تواند بوسيله انسان با ايجاد دوش هايي در محل شيردوشي و يا بوسيله فيزيولوژي طبيعي بدن حيوان از طريق افزايش تعداد تنفس و يا افزايش ميزان فعاليت غدد عرق ايجاد شود. زماني كه دماي هوا بطور ناگهاني و يا بيشتر از سطح تحمل بدن حيوان بالا مي رود، هموستازي بدن تعادل خود را از دست داده و كاهش اشتها و توليد و كاهش توليد مثل و حتي مرگ را به همراه دارد.براي كنترل اين معضل و به حداقل رساندن آن روش هاي مختلفي موجود مي باشد كه در دو بخش كنترل استرس گرمايي كه باعث كاهش توليد شير مي شود و كنترل استرس گرمايي كه باعث كاهش توليد مثل مي شود بحث خواهد شد:

1- روش هاي كنترل استرس گرمايي براي بهبود توليد شير و مبارزه با كاهش آن:

از نكات ابتدايي و اصلي مبارزه با استرس گرمايي اين است كه دامدار بتواند و خصوصيات رفتاري دام هاي خود را در مواجهه با استرس گرمايي تشخيص داده و به موقع نسبت به كنترل آن اقدام كند، اعمالي مثل بي حالي و سستي و فرار از آفتآب و خوابيدن بيش از حد در ابتداي امر به دامدار كمك خواهد كرد؛ همچنين در چنين شرايطي دامدار بايد نسبت به تغذيه دام هاي خود دقت كافي مبذول كند تا با تغذيه نادرست و بيش از حد و افزايش متابوليسم بدن، حيوان در گرماي زياد خسارت جبران ناپذير به خود وارد نكند. در دسترس بودن آب مناسب از ديگر عوامل مفيد مي باشد. در مورد دانستن وضعيت گاو كه عنوان شد بوسيله دامدار بايد مد نظر قرار گيرد، تفاوت نژاد بين گاوها بسيار مهم مي باشد، چرا که در بعضي نژادها به علت تفاوت در ميزان متابوليسم بدن و ميزان آب و غذاي موردنياز و ميزان عرق و لايه بندي و رنگ آنها، نسبت به ن‍ژادهاي ديگر مقاومت بهتري دارند. اما بهترين راه حل براي كنترل استرس گرمايي ايجاد سايه در محل دامداري مي باشد، خصوصاً در زماني كه اين سايه در محل غذا خوري و آبخوري حيوان وجود داشته باشد حيوان در زمان خوردن غذا، كمتر آزار ديده و در نتيجه اين منجربه افزايش ميزان توليد مي شود. ايجاد سايه و سايه بان در محل استراحت و غذاخوري حيوان باعث كاهش حداقل 30% از ميزان استرس گرمايي وارد به حيوان مي شود.

2-روش هاي كنترل استرس گرمايي براي بهبود وضعيت توليد مثلي حيوان:

در زمان مواجهه با استرس گرمايي ميزان باروري دام كم مي شود. اين مسئله بدين دليل است كه در زمان استرس گرمايي دوره فحلي حيوان كوتاه شده و تشكيل فوليكول در اين حالت در زمان هاي مختلف رخ مي دهد. همچنين در زماني که گاو دچار استرس گرمايي مي باشد تشكيل رويان دچار مشکل مي شود و در گزارش هاي مختلف آمده است كه در حدود 60 تا 66% كاهش داشته است. همچنين اثرات منفي استرس گرمايي در درماي 440C در زمان قبل از تلقيح و400C بعد از تلقيح تشخيص داده شده است. از راه هاي مناسب براي جلوگيري از كاهش توليد مثل همان روش ايجاد سايه و همچنين خشك كردن محيط در زمان تلقيح مصنوعي مي باشد كه كمك شاياني به كنترل اين وضعيت خواهد كرد. روش ديگري كه در زمان استرس گرمايي،به منظور بهبود شاخص هاي توليد م

ادامه نوشته

(پلی ساکارید های غیر نشاسته ای) یا همان فیبر جیره و توضیحاتی در رابطه با اثرات فیزیولوژیکی آنها - بخ

(پلی ساکارید های غیر نشاسته ای) یا همان فیبر جیره و توضیحاتی در رابطه با اثرات فیزیولوژیکی آنها - بخش 2 -

 

بخش 2

 

 

1-3 . فیبر و آثار فیزیولوژیکی آن

• سر نوشت فیبر جیره به راه برد هضمی پرنده و ظرفیت تخمیر روده کور آنها بستگی دارد. برخی از پرندگان می توانند فیبر جیره را تخمیر کرده و مقداری انرژی قابل استفاده به صورت اسیدهای چرب فرار تولید کنند در این میان اجزای محلول فیبر جیره بیشتر مستعد تخمیر شدن هستند. فیبر جیره علاوه بر تامین انرژی می تواند آثار تغذیه ای مختلفی داشته باشد که به خاطر خصوصیات فیزیکو-شیمیایی فیبر است. آثار مفید فیبر در تغذیه انسان بخوبی شناخته شده است، این مزایا هنوز در پرندگان به خوبی شناخته شده نیست و در اکثر تحقیقاتی که صورت می گیرد بیشتر به آثار منفی و جنبه های ضد تغذیه ای فیبر ها توجه می شود. یک نکته بسیار قابل توجه این که کمبود ترکیبات ساختاری نامحلول در جیره، رفتار غارت گری را در گله، به خصوص گله های تخمگذار تحریک می کند.

- فیبر، محدودیت انرژی، ممانعت فیزیکی و ویسکوزیته

• محتوی فیبر زیاد در جیره طیور گوشتی ممکن است سبب ایجاد محدودیت در تامین انرژی شود. در هنگام مصرف سطوح بالای فیبر جیره، آثار ضد تغذیه ای، بیشتر به صورت محدودیت کسب انرژی بروز می کند. با کاربرد فیبر محلول، انرژی قابل متابولیسم و نیز قابلیت هضم چربی و پروتیین کاهش پیدا می کند.

• افزایش فیبر جیره سبب می شود که بخش عمده دستگاه گوارش پر شود و بدون استفاده باقی بماند، از طرفی، فیبر حرکات دستگاه گوارش را بالا می برد که در نتیجه، حرارت حاصل از مصرف غذا افزایش پیدا می کند و منجر به کاهش میزان انرژی خالص می شود. علاوه بر این غذاهای دارای فیبر زیاد، باعث بروز اسهال می شوند و این مورد زمانی پیش می آید که فیبر خام مصرف شده از نوعی باشد که مقدار زیادی آب جذب کند. به دلایل فوق نباید مقدار زیادی فیبر خام در غذا وجود داشته باشد.

• پلی ساکارید های غیر نشاسته ای محلول دارای اثرات ضد تغذیه ای در طیور هستند و بیشتر در فعالیت های ضد تغذیه ای شرکت دارند. اثرات ضد تغذیه ای فیبر محلول در ارتباط با خصوصیات چسبندگی آنها است که متعاقباً بر ویسکوزیته فاز مایع روده کوچک تاثیر می گذارند. به وضوح به اثبات رسیده است که پلی ساکارید های نشاسته ای محلول اثر معکوسی بر مصرف غذا و قابلیت هضم مواد مغذی دارند و از عوامل اصلی کاهش رشد، افزایش ضریب تبدیل غذایی و نیز افت کیفیت لاشه هستند.

0 فیبر محلول، ویسکوزیته محتویات روده را افزایش می دهد. این افزایش به مقدار زیادی به قابلیت انحلال فیبر بستگی داشته و وابسته به مقدار آن ها نیست. پکتین ها، صمغ ها و بتا گلوکان ها جزو اجزای غلیظ اصلی هستند. به طور کلی ویسکوزیته بالا در روده، انتشار سوبستراها و آنزیم های گوارشی را مختل کرده (پدیده ممانعت فیزیکی) و مانع تاثیر گذاری بر هم دیگر می شود. افزایش ویسکوزیته ممکن است سبب کاهش اختلاط مواد مغذی و آنزیم های پانکراسی و اسید های صفراوی در داخل دستگاه گوارش و نیز سبب کاهش ترشحات آنزیم های پانکراس و اسید های صفراوی شود، بنابراین هیدرولیز و هضم مواد مغذی کاهش پیدا می کند.

• افزایش ویسکوزیته داخل لوله گوارش، منجر به کاهش جذب مواد مغذی از طریق افزایش لایه ی آب ساکن[4] (http://www.iran-eng.com/newthread.php?do=newthread&f=237#_ftn4) در روی سلول های مخاطی می شود و این امر سبب محدودیت انتقال مواد مغذی از درون لوله گوارش به سطح مخاط می شود که باعث محدودیت جذب می گردد.

• پلی ساکاریدهای محلول، زمانی که مصرف می شوند سبب افزایش ویسکوزیته ایلیومی می شوند. تکه های پلی ساکارید های غیر نشاسته ای در آب می توانند به طور فیزیکی با آنزیم های روده ایی کمپلکس شده و آنها را از عمل بر سوبستراها باز دارند. کربوهیدرات های محلول در آب و غیر نشاسته ای شامل آرابینوزایلان ها بخش عمده فیبر گندم و چاودار هستند که سبب چسبناک شدن محتویات روده می شوند. افزایش ویسکوزیته مواد هضمی در حین عبور از دوازدهه به انتهای ایلیوم، به دلیل از دست دادن آب و کربوهیدرات های محلول و تغلیظ نسبی سلولز، پکتین و سایر فیبرها است .

 

- فیبر، صفرا و کلسترول

• مقدار کلسترول در سرم یا پلاسما به شدت تحت تاثیر وراثت و تغذیه قرار داشته و عواملی نظیر سن و شرایط محیطی نیز ممکن است در این زمینه موثر باشند. بر اساس برآورد های به عمل آمده، تقریباً 30 درصد از تغییرات ایجاد شده در غلظت کلسترول پلاسما در جوجه ها از طریق ارثی کنترل می شود. محل و میزان سنتز کلسترول بر حسب گونه، سن و تغذیه تغییر می کند همچنین میزان کلسترول خون و بافت ها تحت تاثیر سنتز کلسترول با منشای خارجی قرار می گیرد.

• تزریق استاتِ حاوی کربن نشان دار به جوجه ها به تعیین جایگاه سنتز کلسترول کمک کرد. نزدیک به دو سوم کلسترول در خلال یک مرحله 15 دقیقه ای در کبد، یک چهارم در عضلات و 6 درصد در روده و پوست سنتز می شود. نقاط دیگری که به ویژه در پرندگان جوان محل سنتز کلسترول هستند، آیورت[5] (http://www.iran-eng.com/newthread.php?do=newthread&f=237#_ftn5) سینه ای و شکمی است. کاهش کلسترول خون ممکن است در نتیجه تسریع در عمل برداشت کلسترول از جریان خون و دفع آن به شکل کلسترول مدفوع و اسید های صفراوی صورت گیرد. درون صفرا، کلسترول وجود دارد و درصد بالایی از اسید های صفراوی به جریان خون بآب جذب می شود و به عنوان بخشی از جریان روده ای - کبدی، به کبد منتقل می گردد.

• صفرا در مرغ ها، حاوی 20 درصد ماده خشک است و بیش از 90 درصد اسید های صفراوی ترشح شده به درون دیودنوم، جذب می شوند. به علاوه بخش اعظم این باز جذبِ مجدد، در ابتدای روده کوچک صورت می گیرد. صفرا به عنوان ناقلی برای دفع لیپید ها نیز عمل می کند و نکته قابل توجه این که در مقایسه با هر یک از گونه های حیوانی که تا کنون مورد مطالعه قرار گرفته است، لیپید های صفرا در پرندگان اهلی، به میزان قابل توجهی تفاوت دارند. لیپید های صفراوی *****داران عمدتاً شامل فسفولیپیدها و کلسترول هستند، صفرا در پرندگان حاوی مقادیر قابل توجهی استرهای کلسترول و تری گلیسریدها می باشند و دفع این لیپید ها ممکن است نقش تنظیم کننده داشته باشد.

• عواملی که می توانند افزایش کلسترول خون ناشی از جیره را در پرندگان کاهش دهند، شامل ترکیبات مختلف کربوهیدرات ها، ویتامین A، برخی از استرول های گیاهی و تعدادی از داروها هستند. فیبرهای جیره ای کارایی متفاوتی در کاهش جذب کلسترول دارند که در این بین کارایی کیتوزان بیشتر از سلولز است.

• افزایش سطح سلولز در جیره غذایی سبب کاهش در هضم چربی شده که احتمالاً از طریق ایجاد کمپلکس فیبر با نمک های صفراوی است که بدین ترتیب چرخه باز جذب کلسترول را مختل کرده و سبب کاهش کلسترول خون می شود. میزان جذب کلسترول و در نتیجه سطح کلسترول پلاسما را می توان با پلی ساکاریدهای مختلف کاهش داد ولی در کل خصوصیات کاهش دهندگی کلسترول بین فیبر ها یکسان است . به نظر می رسد که اتصال املاح صفراوی با این گونه ترکیبات نقش مهمی در تاثیر آن ها در زمینه اثر ضد اثر افزایش کلسترول خون[6] ایفا می کند.

1-4 . فیبر، دستگاه گوارش، پرزها و قابلیت هضم مواد مغذی

- دستگاه گوارش

• طیور به گونه حیوانات همه چیز خوار تعلق دارند و طول دستگاه گوارش نسبت به طول بدن در مقایسه با نشخوارکنندگان کوتاه است. از ویژگی های بارز دستگاه گوارش طیور وجود چینه دان به عنوان بخشی توسعه یافته از مری و سنگدان به صورت یک آسیآب عضلانی است که قبل از روده کوچک قرار گرفته است. غذا در چینه دان ذخیره شده و قبل از رسیدن به سنگدان و آغاز هضم مکانیکی در پیش معده غده ای با شیره معده مخلوط می شود. محل اصلی هضم آنزیمی و جذب مواد مغذی، روده باریک است و در نهایت بخش بسیار کوچکی از مواد غذایی در روده های کور تجزیه و تبدیل می شوند. زمان توقف غذا در دستگاه گوارش طیور کم بوده و در مرحله اول به خصوصیات غذا بستگی دارد.

ادامه نوشته

راهنماي انتخآب مواد خوراكي جهت جيره نويسي

راهنماي انتخآب مواد خوراكي جهت جيره نويسي

 

1-ذرت

: اين ماده با حدود3300 انرژي و 8/8 % پروتئين خام عمده ترين غله موجود در جيره هاي طيور ميباشد . اسيدآمينه ميتونين در ذرت بالا مي باشد وميزان ليزين آن كم است . بهمين دليل در اغلب موارد هنگام استفاده از اين ماده ليزين به جيره افزوده مي گردد.

ذرت حاوي رنگدانه گزانتوفيل است كه وجود آن براي زردي رنگ پا ، پوست ، نوك مرغها و زرده تخم مرغ لازم مي باشد.اين ماده درمواردي كه نيازبه پلت كردن دان باشد براحتي پلت نمي شودو براي اينكار بايد از پلت چسبان استفاده كرد تا دان خميري نشود.مايكوتوكسين هاازمشكلات عمده غلات بخصوص ذرت مي باشدكه اگرميزان آنها بحدي برسد،چون سمي است باعث مسموميت مي شود.

رطوبت بالا (بالاتراز 14 %) به همراه حرارت (بالاتراز25 درجه سانتي گراد)به رشد اين قارچهاي سمي كمك مي كند. زيرا لنيون مايكوتوكسين ديگري است كه درجيره به ويتامين D3 چسبيده و باعث خارج شدن ويتامينD3 از بدن مي گردد كه نهايتاً منجر به بروز مشكلات اسكلتي و پوسته تخم مرغ مي شود . در چنين مواقعي بايد توجه داشته باشيم

اگر شرايط كشت ، داشت و يا برداشت بدليل تغييرات آب و هوا از جمله تغيير دما يا باران شديد و … تغيير كند انرژي ذرت نيز تغيير مي كندكه با لمس كردن قابل تشخيص است در اينگونه مواد ميزان تغييرپروتئين اندك بوده واسيدآمينه ها نيز تقريباً ثابت مي مانند.قبل از برداشت اگرذرت درشرايط گرما قراربگيرد چروكيده وكم وزن مي شودوانرژي آن بشدت پايين خواهد بود .

ذرت تازه رطوبت بالايي داردورطوبت بالا باعث خوشخوراكي آن مي گرددوطيور براحتي آنرا مي خورند . اگر بهردليلي بخواهيم از ذرت تازه استفاده كنيم بايد مواد مغذي آنرا براي ميزان رطوبت تصحيح كرد و بعد در جيره نويسي شركت داد .

 

2- گندم :

گندم يكي ديگر از غلات است كه تقريباً3100 انرژي و 12% پروتئين دارد . براي تقسيم بندي از نوع واريته(زمستانه و بهاره )،رنگ پوشش(قرمز و سفيد)وميزان سختي (نرم و سخت )استفاده مي كنند . درگندمهاي سخت پروتئين بيشتري بهمراه نشاسته وجود دارد واصولاً ارزش غذايي گندم به نرمي وسختي آن بستگي دارد .

با وجودي كه گندم حاوي پروتئين بيشتري نسبت به ذرت مي باشد و انرژي آن هم اندكي از ذرت كمتر است اما استفاده بيش از 30 % آن بدون آنزيم مناسب در جيره مشكلاتي را براي پرندگان جوان بوجود مي آورد . ناگفته نماند كه ميزان پروتئين خام در گندم با توجه به نوع رقم آن متفاوت مي باشد و اين دامنه تغييرات مي تواند از تقريباً 5/9 درصد الي 15 درصد باشد .

آرابينوگزيلان ها اصلي ترين تركيبات پنتوزي مي باشندكه چندين برابر وزن خود آب جذب مي كنند. پنتوزانها بطور كلي باعث تغيير ويسكوزيته (چسبندگي ) مواد هضمي مي شوند و در نتيجه موجب كاهش هضم مواد خوراكي و افزايش رطوبت بستر مي شوند . گندمهاي آسيآب شده بصورت خيلي نرم باعث چسبندگي نوك جوجه هاي جوان مي شود . پروتئين هاي گندم خاصيت چسبندگي دارند و بنابراين به نوك پرنده مي چسبند.چسبندگي شديد نوك سبب كاهش مصرف خوراك ، افزايش مقدار خوراك در آبخوريهاي قيفي و فراهم شدن محيط مناسب در دهان براي رشد باكتريها و قارچها مي شود كه اين مشكل با آسيآب كردن درشت دانه هاي گندم بر طرف مي شود . بطوركلي گندم به جيره جوجه هاي10-7 روزگي بعلت نوع پروتئينهاي موجود در آن كه ايجاد چسبندگي در نوك و مقعد مي كند توصيه نمي شود و همانطور كه اشاره شد آسيآب چكشي بدليل ذرات ريزتري كه ايجاد مي كند بيشتر مشكل ساز است.با مصرف گندم ميزان مصرف آب زياد شده وبستر خيس مي گردد.كه نهايتاً منجر به بروز مشكلات پا ، سينه ،كوكسيديوز و بيماريهاي تنفسي از راه آزاد شدن آمونياك مي گردد (بالا رفتنpH تا 9-8 ).

با مصرف آنزيمهاي آرابيناز،آلفا - آميلاز وگزيلاناز مي توان از يك روزگي حدود 30 % جيره را با گندم تأمين كرد كه اين مقدار به حدود 60 % درآخر دوره مي رسد .

ادامه نوشته

پرورش بره ها

پرورش بره ها

پرورش بره ها به صورت مصنوعی با استفاده از جایگزین شیر

مقدمه

فاکتورهای مهم پرورش گوسفند یکی قیمت بره در بازار و دیگری تعداد بره های از شیر گرفته شده به ازای هر راس گوسفند در سال می باشد.با انجام فعالیت های اصلاحی و سلکسیون ، گوسفندانی با دوقلوزایی ومیزلن بره زایی بالا حاصل شده اند که علاوه بر مزیتی که دارد این افزایش مشکل پرورش بره ها را به وجود آورده است.

کافی نبودن شیر مادر به دلایل مختلف مانند سنگینی زایمان مرگ و میر بره ها را افزایش داده است.هزینه ،زمان، نیروی کاری که صرف کاهش میزان مرگ و میر بره ها که ناشی از گرسنگی بره و فقدان خصوصیات مادری میش است می شود از لحاظ اقتصادی مقادیر زیادی را شامل می شود. برای حل این مشکل پرورش مصنوعی بره ها به عنوان یک راه چاره برگزیده می شود.

پرورش دهندگان گوسفند به دلیل مراقبت های ویژه ، احتمال مرگ ، صرف نیروی کار و گران بودن غذای جایگزین از پرورش مصنوعی بره ها خودداری می کنند. اما امروزه با پیشرفت صنعت تولید خوراک دام،بهبود ویژگیهای کیفی،وجود سیستم های مختلف پرورش مصنوعی و وجود تجهیزات مدرن ، میزان نیروی کار کاهش یافته است.

درپرورش بره ها به صورت مصنوعی ،با از شیرگیری زودهنگام بره و تغذیه مناسب ورعایت اصول بهداشتی نتیجه پرورش مصنوعی بره ها به میزان زیادی بهبود یافته است.

 

پرورش بره ها با شیشه و*****ک یا سیستم های اتوماتیک

در یک واحد پرورش گوسفند،وقتی تصمیم به پرورش مصنوعی بره ها گرفته میشود اولین روشی که به ذهن پرورش دهندگان می رسد استفاده از شیشه و *****ک است . بره ها در 5-3 روز اول ، هر 6 ساعت یکبار با استفاده از شیشه و *****ک تغذیه می شوند. بعد ازاین مدت بره ها هر روز 3-2 دفعه با جایگزین شیر تغذیه میشوند.در این روش مقدارمصرف جایگزین شیر را به سهولت می توان کنترل نمود.اگر باگذشت زمان و همراه با رشد بره مقدار خوراک جایگزین شیر و مدت تغذیه تغییر نکند پیش معده بره ها با گذشت زمان بزرگتر شده و عوارض ناخواسته حاصل از پرورش نامناسب به چشم خواهد خورد.در پرورش با شیشه و *****ک می توان از شیر میش های دیگر نیز به عنوان منبع شیر استفاده نمود.

یک روش دیگر،((پرورش اتوماتیک)) می باشد.دراین روش امکان مصرف خوراک جایگزین به صورت مداوم و آزادانه برای بره ها مهیا می شود . دراین روش نیروی کار کاهش یافته و در مدت کوتاه تعداد زیادی بره پرورش می یابد.دراین روش واحدهای مکش شیر برای تعدادزیادی بره قابل استفاده است. پرورش دهندگان گوسفند باتوجه به تعداد بره ای که می خواهند به صورت مصنوعی پرورش دهند بایستی تعداد سطل مورد نیاز را خریداری نمایند و یا خودشان اقدام به ساختن آنها نمایند.

 

پرورش بره ها در محفظه یا اتاقک بره

بره ها با شروع تغذیه جایگزین شیرازهفته دوم به اتاقک بره آورده می شوند.غذایی که بعد از این بایستی به برها بدهیم خوش خوراک بوده و دارای حداقل 20 درصد پروتئین باشد.کنجاله سویا به میزان 50 درصد کل جیره برای تغذیه بره ها در این مرحله مناسب است.از آنجا که یونجه خشک باعث نفخ در بره ها می شود نباید زیاد مصرف شود. یونجه پربرگ نباید در دوهفته اول زیاد شود و همچنین آب مصرفی بره ها بایستی تمیز و تازه باشد.غذا و آب طوری قراردهده شود که بره ها نتوانند ریخت و پاش کنند.بدین منظور ظرف شیر را می پوشانند تا فضولات داخل غذا نشود و هر24 ساعت یکبار غذای بره تعویض میشود.

 

بخش ها و تجهیزات مورد نیاز

بره هایی که به صورت مصنوعی پرورش می یابند باید به مقدار کافی از تحت شرایط تهویه و محیط مناسب از جایگزین شیر تغذیه نمایند.بره ها در چند هفته اول زندگی حرارت بدن خود را نمی توانند با محیط تطبیق دهند . بنابراین باید از تجهیزات گرمازا همانطور که در مورد جوجه های یکروزه استفاده می شود مانند مادر مصنوعی ،لامپها وغیره استفاده نماییم. طی تحقیقات انجام شده حرارت 20 درجه سانتیگراد محیط ، بهترین شرایط دمایی برای رشد بره ها می باشد. اگر زمین خاکی و یا بتون باشد بایستی روی آن را باکاه و یا تراشه چوب بپوشانیم . برای بره های تازه به دنیا آمده میتوانیم از دربهای چوبی یا فلزی جمع شونده سیار استفاده نماییم. برای هربره 0.9 مترمربع باکس چوبی سیار در سطح بتونی 0.5 الی 0.6 مترمربع تازمان اتمام شیرخوارگی کافی است.باکس های چوبی جمع شونده از لحاظ بهداشت و استفاده بهینه از سطح دارای مزیت می باشند. *****ک ها و سطلهای شیر مورد استفاده،دارای دونوع می باشند. نوع اول سیستم اتوماتیک و نوع دوم *****ک معمولی می باشد:

در سیستم اتوماتیک یک دگمه باز وبسته کردن وجود دارد که به کپسول پلاستیکی متصل است،وجوددارد.در سیستم *****ک ، رعایت بهداشت سخت تر بوده و خوردن شیر سردتر است . نوع دیگر *****ک متصل به کپسول پلاستیکی است که بره برای دریافت شیر بایستی فشار زیادی را با مکش به *****ک و کپسول وارد کند . در سیستم *****ک دار دو نوع سطل استفاده می شود:

 

*****ک-سطل نوع I : دارای یک لاستیک به طول یک متر که ازداخل شیر عبور کرده و *****ک در راس سطل قرار می گیرد.

 

*****ک - سطل نوعII: *****ک ها در اطراف قرار دارند و شیر با نیروی جاذبه زمین به داخل *****ک هاجاری می شود و بره ها آن را می خورند.شیر همیشه در *****ک قرار دارد و تغذیه بره ها را آسانتر می کند. درسیستم اتوماتیک ، هیچ افتی در میزان رشد بره ها نسبت به سیستم سطل وجود ندارد.*****ک های ازجنس لاتکس یا لاستیک برای این کار ایده آل هستند.

 

*****ک های لاستیکی دارای طول 4-3

ادامه نوشته

نفخ در گوساله ها، بره های شیر خوار،اسب و گوسفند ، گاوشیری

نفخ  

 مقدمه :

نفخ یکی از بیماریهای گوارشی تغذیه ای است. وجود برخی بیماریهای دستگاه گوارش ویا مصرف گونه های خاصی از گیاهان میتواند باعث بروز نفخ گردد.

در بررسی انجام شده در آمریکا نفخ جزء چهارمن عامل ایجاد کننده  مرگ ناگهانی  معرفی شده است.مطالعه ای روی 450هزار گاو پرواری در ایالت کانزاس آمریکا میزان تلفات بخاطر نفخ را0.1 درصد نشان داده است که در آن 0.2 درصد گلاوها به نفخ شدید و0.6 درصد آنها به نفخ خفیفنری مبتلا بودند.

گوساله ها، بره های شیر خوار،اسب و گوسفند ، گاوشیری وپرواری به‌این بیماری‌مبتلا میگردند. گوسفند در مقابله باگاو مقاومتر است.

نفخ شیردان، نفخ شکمبه و نفخ روده از انواع رایج نفخند.علاوه براین نفخ را میتوان به درجات حاد، نیمه حاد ،مزمن و به نفخ اولیه و ثانویه تقسیم بندی کرد.

پروتیینهای محلول برخی گیاهان مثل لگومینوزها که بیشتر در سیتوپلاسم برگها موجودند باعث ایجاد کفی پایدار در محیط شکمبه ای میشود.وجود این کف از خروج گاز جلوگیری کرده و از عمل آروغ جلوگیری میکند به این ترتیب نفخ ایجاد میشود.در مقابل مواد لیپیدی گیاهان و متابولیتهای آنها و نیز موکو پروتیینهای بزاق عوامل ضد کفی هستند که با کاهش فشار سطحی مایعات شکمبه به صورت ضد نفخ عمل میکنند. سرعت بالای خوردن غذا ، رطوبت ونم درغذا میتواند در بروز نفخ کمک کند .یونجه خشک نیز میتواند باعث بروز نفخ شودغذا های نرم و آسیاب شده نیز میتوانند نفخ ایجاد کنند. مقدار زیاد کنسانتره در غذا با افزایش بروز اسیدوزو کاستن از حرکات دستگاه گوارشی در خروج گاز و عبور غذا از مسیر گوارشی در ایجاد نفخ مؤثر است.  انسداد مری در اثر فشار خارجی، انسداد کاردیا، اختلال عصب واگ، فتق دیافراگم  از عوامل مهم عدم خروج گاز از محیط شکمبه اند.

بزاق در دستگاه گوارش با کاستن از کشش سطحی مایع شکمبه‌و با خاصیت بافری که دارد و نیز با افزایش رقت مایع شکمبه ای وحرکت مواد غذایی در کاستن از احتمال بروز نفخ و حتی جلوگیری از بروز آن مؤثر است. از بیماریهای عفونی غیر گوارشی که با اثر گذاری بر اعصاب یا دستگاه گگوارش زمینه ساز بروز نفخند میتوان بیماریهای سل‌و کزاز را نام برددر بیماری سل غدد لنفاوی مری متورم شده و با اعمال فشار خارجی بر مری مسیر آنرا مسدود  میکند. در بیماری کزازدر گوساله ها با ایجاد اختلال در عصب واگ عمل ناودان مری مختل میگرد و این زمینه ساز بروز نفخ مزمن است.

از عوامل میکروبی شکمبه  باکتریهای کپسول دار وپلی ساکاریدهای تولیدی آنها در بروز نفخ نقش بیشتری دارند.

مراتع جوان وشاداب ، مراتع اوره پاشی شده و  مصرف زیاد گلوکز، کلسیم ، منیزیم و مواد زیادنیتروژن دار  به بروز نفخ کمک میکنند. کلسیم با بلوکه کردن استیل کولین وشل شدگی عضلات و منیزیم با ایجاد شل شدگی عضلات شکمبه ای در بروز نفخ کمک میکنند.

خصوصیات فردی دام همانند اثر ژنتیک دام در ساختمان شکمبه و حرکات آن و ترکیب پروتیینهای بزاق و نیز  عادت به چرا نیز از عوامل اثر گذارند. مصرف گونه های خاصی چون غلات جوان،کلم، نخود،لوبیا،لگومها،شبدر سفید و قرمز نیز در این زمینه نقش آفرینند.

لیس زدن به شکم، تنگی نفس مشخص،خارج کردن زبان از دهان، ریزش بزاق، خیز کیسه بیضه از علایم ظاهری  وجود این بیماریی اند در کلبد گشایی پس از تلف شدن دام میتوان پرخونی گره ای لنفاوی سرو گردن، پرخونی بخش فوقانی دستگاه تنفسی، نرمی کلیه ها ، پرخونی مخاط روده و گاهی موارد پارگی شکم و دیافراگم دیده میشود. تا چند ساعت پس از مرگ کف از بین میرود لایه شاخی شکمبه بصورت ورقه ای کنده میشود و مخاط زیر آن بطور قابل توجهی پر خون به  نظر میرسد. دامی که بر اثر نفخ زمین خورد به زودی تلف میشود.

درمان:

در موارد خفیف میتواناز راهنماییهای زیراستفاده کرد:

-    با قرار دان تکه‌ای چوب در دهان ترشح بزاق را تحریک کرد. دو سمت این چوب از دو طرف فکهای دام بیرون باشد و با طنابی  به سر دام بسته شود تا قابل خروج  از محلش نباشد یا بلعیده نشود.

-          از جوش شیرین به مقدار 150تا200گرمدر یک لیتر آب استفاده کردو به دام خورانید.

-          ازروغنهای غیر سمی به دام خورانید مثلروغنهای گیاهی.

-          گاز را توسط لولهای از داخل بدن دام خارج کرد.

-          از داروهای مربوطه همانند پولوگزالون،L64و…

-    مالیدن مخلوطی از روغنهای غیر سمی با داروها به پهلوی دام  , ...

ادامه نوشته