گروه جديدي از پروتئينهاي حشره‌كش به نام Vegetative Insecticidal Proteins كه در طي مراحل رويشي برخي از استرينهاي Bacillus thuringiensis توليد مي‌شوند، شناسايي شده‌اند. اين پروتئينها بر خلاف دلتا- اندوتوكسين يا پروتئينهاي كريستالي حشره‌كش (Insecticidal Crystal Proteins) كه در مرحله‌ي اسپورزايي باكتري به صورت اجسام همراه كناراسپوري (Parasporal Inclusion Bodies) در داخل سلول باكتري توليد مي‌شوند، به داخل محيط كشت ترشح مي‌گردند. VIPها در برابر بسياري از بالپولكداران و نيز سخت‌بالپوشان آفت طيف حشره‌كشي گسترده‌اي را نشان داده‌اند. Vip3A كه پروتئيني به وزن 88 كيلو دالتون مي‌باشد، توسط B. thuringiensis به هنگام رشد رويشي آن به داخل محيط كشت ترشح مي‌شود و براي بسياري از بالپولكداران سمي است. سميت Vip3A براي كرم طوقه‌بر سياه 260 برابر بيشتر از برخي از پروتئينهاي Cry1Aاست. با اين كه علايم ايجاد شده توسط Vip3A شبيه علايم Cry1A هستند، اما بر خلاف پروتئينهاي Cry1A كه علايم پس از گذشت 16 تا 24 ساعت ظاهر مي‌شوند، علايم مربوط به Vip3A پس از گذشت 48 تا 72 ساعت ظاهر مي‌گردند.
يكي از ويژگيهاي جالب توجه پروتئين
Vip3Aاين است كه توالي اسيد آمينه‌اي آن هيچ شباهتي به دلتا- اندوتوكسين ندارد. اين پروتئين در حالت فعال خود براي متصل شدن به وزيكولهاي غشاهاي ريزپرزهاي روده‌ي مياني بالپولكداران با ساير مواد رقابت مي‌كند. اين پروتئين در سطح اپيتليوم روده‌ي مياني به سلولهاي آن متصل شده و بر اثر اين اتصال، تخريب لايه‌ي اپيتليومي اتفاق مي‌افتد. اين رخدادهاي ملكولي به صورت رفتاري نيز نمود مي‌يابند. به عنوان مثال، وجود Vip3A در يك رژيم غذايي مصنوعي، در حشرات حساس باعث توقف تغذيه و خالي شدن روده (Gut clearance) مي‌شود. بررسيها نشان داده‌اند در حالي كه نحوه‌ي عمل Vip3A از جهاتي شبيه به نحوه‌ي عمل Cry1Ab دلتا- اندوتوكسين مي‌باشد، اما Vip3A هدف ملكولي متفاوتي داشته و در مقايسه با Cry1Ab كانالهاي يوني متمايزي را تشكيل مي‌دهد.

 

 

 

منبع: مرکز مقالات کشاورزی AKE( بزرگترین وبلاگ کشاورزی ایران )