اکوسیستم های آبی
اکوسیستم های آبی
خواص فیزیکی اکوسیستم های آبی
اقیانوسها بزرگترین و پایدارترین اکوسیستمهاهستند. حدود 70 درصد سطح زمین با آب شور پوشانده شده است. زنجیره‌های غذاییاقیانوسها از کوچکتریناتوتروف شناخته شده شروع شده به بزرگترین حیوانات ختم می‌شوند. زندگی دریایی به شدتتحت تاثیر عوامل فیزیکی بسیاری مانند جریان دریایی جزر و مد ، موج ، دما ، فشار وشدت نور است. اما آشناترین خاصه فیزیکی آب دریا ، مواد کانی بسیار زیاد آن است. ازآنجا کهسدیم وکلر سهم بزرگی از یونها را درآبهای شور تشکیل می‌دهند، حدود 5/3 کانیهای موجود در اقیانوسها رانمک طعامتشکیل می‌دهد.
کل تراکم نمکیا شوری آب دریا از منطقه‌ای به منطقه دیگر فرق می‌کند. بیشترین میزان شوری درآبهای استواییاست که دمای زیاد و تبخیرموجب تراکم نمک می‌شود. شوری آب اقیانوس با غلظت و شناوری معین می‌شود که هر چهبیشتر باشد شوری آب بالاتر است. هم شوری و هم شناوری برای تمام موجودات زنده دریاییاهمیت قابل توجه دارند.
تقسیم بندی اقیانوسها
اقیانوسها به عنوان زیستگاه جانداران دریازی به 5منطقه اصلی تقسیم می‌شوند که تقسیم بندی سه منطقه آن افقی و دو منطقه دیگر قائماست. از کناره ساحل تا انتهای فلات قارهمنطقهلیتورالرا تشکیل می‌دهد. پس از آن یعنی تمامی کف دریا در شیب قاره‌ای ودشت مغاکیمنطقه پنتوئیکخوانده می‌شود وآبی که اقیانوس را پر می‌کند،منطقهپلاژیکاست. نور خورشد بطور متوسط تا عمق 75 متر و در برخی مناطق تاژرفای 180 متر نفوذ می‌کند. جانداران فتوسنتز کننده تنها می‌توانند در منظقه روشنآبها زندگی کنند. زندگی جانورانی هم که مستقیما وابسته به آنهاست، در نزدیکی سطح آبخواهد بود.
جانداران آبزی
زندگی دریایی از جهت ارتباط با این زیستگاهها عموما در سهردهپلانکتونها،نکتونهاوک فزیهاطبقه بندی می‌شود. پلانکتون اصطلاحی است کلی که برای پلانکتونهایگیاهی و جانوری بکار می‌رود شامل همه جانداران شناور است. نکتونها شامل شناگران قویهستند که می‌توانند جایشان را به خواست خود تغییر دهند. بنابراین همه نکتونهاجانورانی هستند که هم در سطح و هم در عمق دریا یافت می‌شوند. کف زیها شامل انواعیهستند که بر بستر دریا می‌خزند یا خود را به جایی می‌چسبانند و بر کناره‌ها و کفاقیانوسها زندگی می‌کنند.
پلانکتونهای گیاهی
فیتوپلانکتونهای سطح اقیانوسها شامل میلیاردهاجلبک هستند که روی همشاید بیش از دو برابر همه گیاهان ساکن خشکی مواد غذایی تولید می‌کنند. این گیاهانکه غنی‌ترین چراگاه کره زمین هستند بطور مستقیم یا غیرمستقیم مبنای تغذیه جانداراندریازی را تشکیل می‌دهند. بیشتر جلبکهای این مجموعه ذره بینی هستند و احتمالادیاتومه‌های تک سلولی زرد و سبز مایل به قهوه‌ای در بین آنها از همه فراوان‌ترهستند.
پلانکتونهای جانوری
اینها در کنار فیتوپلانکتونها زندگی می‌کنند. اینموجودات شامل باکتریها ،پروتوزوآ، میگوهای کوچک و دیگر جانورانیهستند که با حرکتهای آب به هر سو رانده می‌شوند. آنها از گیاهان ذره بینی تغذیهمی‌کنند.
تفاوت دریاهای گرم و سرد از نظر موجودات زنده
دریاهایگرم و سرد نه تنهااز نظر تعداد کل موجودات زنده ، بلکه از نظر تنوع گونه‌ها نیز باهم تفاوت دارند. درآبهای گرم گونه‌های زیاد اما در جمعیتهای کوچک زندگی می‌کنند، در حالیکه در آبهایسرد ، جمعیتهای بزرگ از گونه‌های معدود وجود دارد. علت هم این است که دمای بالاتمامی واکنشها و از جمله آنها را که به تکامل منجر می‌شوند، تسریع می‌کند. بنابراینجانداران در اقلیم گرم بسیار متنوع‌تر از جانداران اقلیم سرد است. اما محدودیت موادمعدنی در آبهای گرم تعداد جمعیت هر گونه را پایین نگه می‌دارد.
تفاوت بین زیستگاه سطحی و عمقی دریاها
تفاوت بین زیستگاه سطحی که نورخورشید به آن می‌رسد و منطقه تاریک پایین بسیار زیاد است. نخست اینکه در مناطق عمقیبه علت فقدان مطلق نور ، چنان تاریکی پایان ناپذیری حکمفرماست که نظیرش در هیچ جایکره زمین وجود ندارد. دوم اینکه در مناطقی عمقی تغییر فصلی و دگرگونی آب و هواییعملا در کار نیست. سوم اینکه فشار آب از سطح آب به پایین به نسبت هر 10 متر یکاتمسفر افزایش می‌یابد.
بنابراین فشار آب در ژرفترین گودالهای اقیانوسی تقریبا هزاربرابر فشار آب سطح خواهد بود. برعکس باورهای پیشنیان که زندگی در چنین محیطی را غیرممکن می‌دانستند، تنوعی غنی از موجودات زنده در اعماق اقیانوسها یافت شده است. فشاربالای اعماق آبها ، ژرفای دریا را به صورت یکی از سخت‌ترین زیستگاهها برای رقابتدرآورده است. در آنجا بین حیوانات گوشتخوارشیوهبخور یا خورده می‌شویبرقرار است.
چشم انداز بحث
مرز بین خشکی و دریا را کمربندی از زیستگاههای متنوع ویگانه دربرمی‌گیرد که کناره‌های صخره‌ای ، ساحلهای شنی و خورها از این جمله‌اند. خورهااکوسیستمهای بسیار باروری هستند کهپرورشگاهی براینرم تنانوماهیهاهستند که بیشتر عمر خود را دور ازساحل می‌گذرانند، به علت اینگونه بستگیهای فیزیک و زیست شناختی است که غارت خورهامی‌تواند موازنه جمعیت را در اقیانوسها و دریاها به هم بزند
منبع: مرکز مقالات کشاورزی AKE( بزرگترین وبلاگ کشاورزی ایران )