تالاب شادگان
از مهمترین تالابهاى جهان است، سه هزار صیاد ماهى و هزار و پانصد صیاد پرنده از طریق تالاب زندگی مى‌كنند و ارزش آن به مراتب از واحدهاى بزرگ صنعتى مانند فولاد خوزستان بیشتر است. برخى از فعالان دوستدار محیط زیست در خوزستان بر این باورند که متولیان طرح توسعه نیشكربا وجودآلاینده بودن صنایع توجه جدى به جبران خسارتهاى ناشى از اجراى طرح نمى‌كنند.
در این تالاب ١٥٢ نوع پرنده از٣٨خانواده شناسایی شده است كه به همراه مهاجران آبزی مانند پلیكان پاخاكستری، عقاب دریایی دم سفید، اردك مرمری و اردك طلایی بهشت زیبایی را در این گستره از میهن ما به وجود آورده است.
در میان این تالابها كه همگی دارای وضعیت نامناسبی هستند، شادگان وخیم‌ترین وضعیت را دارد.
تالاب شادگان با داشتن تنوع بالای جانوری و گیاهی كه در صورت حفاظت می‌توانست به یكی از مهمترین قطب‌های گردشگری ایران تبدیل شود، هم اكنون در حال تبدیل شدن به بزرگترین فاضلاب ایران است.
تالاب شادگان در مسیر یكی از بزرگترین و مهمترین مسیرهای کوچ پرندگان مهاجر قرار گرفته است. بسیاری از پرنده‌های مهاجر شمالی در كوچ سالانه خود از این تالاب به عنوان مقصد نهایی استفاده كرده و به زادآوری می‌پردازند.
تخریب این تالاب از زمانی آغاز شد كه در تابستان ۷٩ و پس از درگیرى در شهرستان آبادان و خرمشهر به دلیل شورى آب، مسئولان طرح توسعه نیشكر پساب هاى صنعتى طرح را به سمت تالاب شادگان هدایت كردند
وضعیت تالابهای شور گل، یادگارلو و درگه‌سنگی، گرده قیط و میمند، قره قشلاق، دریاچه گپی و سد نوروزلو كه محل زیست بسیاری از پرندگان مهاجر است، به دلیل خشكسالیهای پی در پی، تغییر كاربری و احداث سازه‌های آبی، بحرانی شده است.
پایین رفتن سطح آب و افزایش شوری آن در اثر برداشت بی‌رویه آب و خشكسالی دریاچه ارومیه، این تالاب بزرگ را در خطر جدی قرار داده است.
دریاچه ارومیه نمونه باشكوهی از یك دریاچه طبیعی آب شور است كه با وسعتی حدودپنج هزار كیلومتر مربع بزرگترین دریاچه نمك در ایران است و تالابهای شیرین واقع شده به صورت اقماری در اطراف دریاچه نامبرده، اهمیت تنوع زیستی این دریاچه را صد چندان كرده است.
این دریاچه كه یكی از مهمترین و باارزشترین تالاب های ایران است، در اوایل دهه ١٣٥٠، به عنوان پارك ملی و در سال ١٣٥٥ از سوی سازمان یونسكو ، به عنوان ذخیره‌گاه بیوسفر اعلام شده است. همچنین این دریاچه كه جزو تالابهای با اهمیت بین‌المللی محسوب می‌شود، در سال ١٣٥٤به كنوانسیون حفاظت از تالابها معرفی شده و جزو مناطق دارای اهمیت برای پرندگان است.
در حوزه دریاچه ارومیه، دریاچه گپی، شورگل، یادگارلو و درگه‌سنگی تا كنون به عنوان سایت رامسر تعیین شده‌اند و در خارج از حوزه اكولوژیكی، در حدود چهل كیلومتری شرق تبریز، سایت رامسر دیگری به نام قوری گل نیز وجود دارد. بنابراین حوضه آبریز دریاچه ارومیه شامل تالابهای مهم فراوانی است كه ٦مورد از آنها تحت ٤عنوان در كنوانسیون رامسر به ثبت رسیده‌اند.
مطالعات انجام شده نشان می‌دهد كه خطرهای جدی دریاچه را تهدید می‌كند و نشانه هایی مبنی بر كاهش كاركردهای اكولوژیكی آن به دلیل فعالیتهای انسانی مشاهده می‌شود. تنظیم و ذخیره آب رودخانه‌ها در پشت سدها و برداشت آب برای مقاصد كشاورزی و از رودخانه‌های دریاچه و كاهش آب ورودی به دریاچه، فاضلابهای صنعتی و شهری تصفیه نشده و یا نیمه‌تصفیه شده و نیز پساب حاصل از طرح‌های آبیاری بر كیفیت آب دریاچه و ایجاد بزرگراه شهید كلانتری كه تاثیر مهمی بر گردش آب و شوری و حیات آرتمیا داشته است، دریاچه را مورد تهدید جدی قرار داده است.
منبع: مرکز مقالات کشاورزی AKE( بزرگترین وبلاگ کشاورزی ایران )