اثربخشی عصاره "شقایق وحشی" بر مورفین بررسی شد

اثر عصاره گیاه "شقایق وحشی" بر اثرات مختلف مورفین در مدل‌های حیوانی دیروز- چهارشنبه - در نشست پژوهشی در ایران بررسی شد.

دراین نشست كه با حضور مسوولان وكارشناسان ستاد مبارزه با موادمخدر درمجتمع فرهنگی شقایق برگزار شد،، دكتر "هدایت صحرایی" پژوهش خود درباره‌نقش عصاره گل شقایق بر خواص سرخوشی‌آوری، حركتی، تحمل و وابستگی ناشی از مورفین در موش كوچك آزمایشگاهی نر را تشریح كرد.

گیاه شقایق با نام علمی ‪ ،Papaver Rhoeasگیاهی علفی با گل‌های قرمز به ارتفاع ‪ ۲۵تا‪ ۹۰سانتی‌متر است كه در نواحی مختلف ایران رشد می‌كند.

این گل در ادبیات ایران با نام‌های لاله وحشی و شقایق وحشی معروف است.

وجود مقادیر بسیار اندك تركیبات "اوپیوئیدی" در عصاره این گیاه ، سبب شده تا عصاره این گیاه را "تریاك بی‌زیان" بنامند.

دانشیار مركز تحقیقات علوم اعصاب كاربردی دانشگاه بقیه الله گفت كه‌با عصاره شقایق می‌توان جلوی اثرات مختلفی كه داروی مخدر قوی و كاملا شناخته شده‌ای مانند مورفین القا می‌كند را بدون اینكه خود این عصاره اثری داشته باشد، گرفت.

این متخصص اعتیاد، به شناخت دقیق این گل تاكیدكردو گفت: برای شناسایی دقیق این گل نیاز به تخصص و آموزش است و منحصر به فردبودن ویژگی‌های این گل در ساقه، برگ، گلبرگ و میوه آن سبب شده تا از سایر گیاهان این خانواده متمایز باشد.

وی تصریح كرد: سایر گونه‌های این گیاه می‌تواند خطرات سمی زیادی داشته باشد .

صحرایی خاطر نشان كرد : از گذشته‌های دور از جوشانده این گیاه برای رفع بی‌خوابی و كاهش التهاب استفاده می‌شده و دارای اثرات آرام بخش و خلط آور است.

دانشیاردانشگاه علوم پزشكی بقیه الله (عج ) در ادامه نتایج تحقیق خود درباره اثرات شقایق وحشی بر ایجاد وابستگی ، تحمل حركتی ، تحمل به اثرات ضد دردی مورفین در موش‌های كوچك آزمایشگاهی در محدوده وزنی ‪ ۲۰تا ‪ ۲۵گرم را تشریح كرد.

وی گفت: آزمایش‌ها نشان می‌دهد تجویز مورفین باعث‌القا، ترجیح مكان شرطی شده، افزایش حركت، كاهش درد و القای تحمل و وابستگی در حیوانات می‌شود.

صحرایی بااشاره به‌اینكه تجویز عصاره‌نسبت به گروه كنترل هیچگونه تغییری در حیوانات ایجاد نكرد، گفت : تجویز عصاره این گیاه قبل از تجویز مورفین سبب كاهش معنی دار كسب خواص سرخوشی ، حركت ، كاهش درد یا وابستگی ناشی از مورفین شد.

به‌گفته این دكتر فیزیولوژی‌اعصاب ، تجویز عصاره شقایق وحشی به حیواناتی كه در روزهای آزمایش مورفین دریافت كرده‌بودند، در تغییر بیان خواص سرخوشی مورفین بی‌اثر، اما در كاهش حركت وتحمل به‌حركت و نیز كاهش علایم ترك مورفین موثر بوده است.

استباط این دانشیار دانشگاه از این آزمایش‌ها این است كه عصاره گیاه شقایق سبب كاهش كسب خواص سرخوشی، كاهش درد ویا وابستگی به مورفین می‌شود، ولی بر بیان سرخوشی تحمل به مورفین بی‌اثر است.

وی گفت : سیستم پاداش‌دهی در مغز انسان و حیوان بسیار یكسان است و تنها تفاوت آنها دراین است كه در انسان ناحیه‌ای در بالای سر به نام قشر مخ قرار دارد كه در حیوان این ناحیه تكامل نیافته است.

صحرایی توضیح داد "قشر مخ ناحیه‌ای است كه سیستم پاداش دهی را مهار می - كند و متاسفانه در افراد معتاد این ناحیه از بین رفته و دیگر فرد معتاد نمی تواند خود را در برابر مواد مخدر كنترل كند".

به گفته این پزشك و محقق، با انجام این كار تحقیقاتی می‌توان كاری كرد تا این سیستم پاداش نتواند بدون كنترل عمل كند.

وی ، خواب آلودگی را از عوارض شناخته شده مصرف این عصاره در حیوانات دانست و گفت: مصرف این عصاره عارضه خاصی در پی ندارد.

وی توضیح داد: میزان كشندگی این عصاره در حیوانات ‪ ۲/۵گرم در هر كیلو -گرم وزن بدن حیوان است كه اگر انسان ‪ ۳۰یا ‪ ۵۰گرم آن را در یك لحظه مصرف كند، می‌تواند دچار این عوارض شود.

این نشست به‌همت ستاد مبارزه با مواد مخدر در مجتمع فرهنگی شقایق برگزار شد